Philosophia Botanica | Nomina | 240


240. Nomina generica, quae Characterem essentialem vel habitum plantae exhibent, optima sunt.


Etymologia Graeca plantarum difficillime eruitur in plerisque plantis, adeoque conjecturae saepius satisfaciunt.

Character essentialis raro in plantis obtinetur, licet optimus.


Adenanthera glandula anthera ἀδένος ἀνθηὰ
Triopteris triplex ala τρεῖς πτερὸν
Epilobium supra siliquam viola    ἐπι λοβοῦ    ἰον
Helicteres spiralis ἕλιζ  
Tetracera quadruplex cornu τετρὰς κέρας
Trichosanthes    capillaris flos τριχὸς ἄνθος

Habitus indicat similitudinem, qua excitatur idea, & ex idea nomen:


1. Glyzyrrhiza ( Radix )   —   Dulcis γλυκὺς
  Ophiorrhiza ῤίξα   —   Serpentis ὂφις.
2. Clerodendrum ( Arbor )   —   Fortunata κλῆρος.
  Epidendrum δένδρον   —   Supra ἐπι,
  Leucadendrum     —   —       Alba λευκὸς.
  Liriodendrum     —   —       Liliacea λεὶριον.
  Rhododendrum     —   —       Rosacea ρὅδον.
3. Hematoxylum ( Lignum )   Sanguineum αἷμα
  Ophioxylum ξύλον   Serpentinum ὄφις.
  Sideroxylum     —   —       Ferreum σίδηρος.
4. Eriocaulon ( Caulis )   Lanatus ἔριον.
  Caucalis καυλός   Recubans κέω Ambr.
5. Calophyllum ( Folium )   Pulcrum καλὸς.
  Caryophyllum φύλλον   Nucis καρύα.
  Ceratophyllum     —   —       Cornutum κέρας.
  Chaerophyllum     —   —       Laetum χαίρω.
  Chrysophyllum     —   —       Aureum χρυσὸς.
  Hydrophyllum     —   —       Aquaticum υἵδωρ.
  Myriophyllum     —   —       Infinitum μυριος.
  Podophyllum     —   —       Pedatum ποῦς, ποδὸς.
  Triphyllum     —   —       Ternatum τρεῖς.
  Zygophyllum     —   —       Conjugatum ζυγὸς.
6. Chrysocoma. ( Summitas )   Aurea χρυσὸς.
    κόμη.      
7. Amaranthus ( Flos )   Immarcescibilis μαραίνω.
  Cephalanthus ἄνδος   Capitatus κεφαλὴ.
  Cheiranthus     —   —       Ma[n]ualis χείρ.
  Chionanthus     —   —       Niveus χιῶν.
  Dianthus     —   —       Jovis διὸς.
  Galanthus     —   —       Lacteus γάλα
  Haemanthus     —   —       Sanguineus ἅιμα
  Helianthus     —   —       Solis ἕλιος
  Loranthus     —   —       Loreus λῶρος
  Melianthus     —   —       Melleus μέλι
  Phyllanthus     —   —       Foliorum φύλλον
  Rhinanthus     —   —       Nasutus ῥίν
  Scleranthus     —   —       Exsuccus σκληρὸς
  Siphonanthus     —   —       Tubulosus σιφων
  Sphaeranthus     —   —       Globosus σφαῖρα
  Tarchonanthus     —   —       Tarchon arabis  
b. Achyranthes     —   —       Paleaceus ἄχυρον
  Aphyllanthes     —   —       Sine foliis ἄφυλλος
  Menianthes     —   —       Menstruus μήν
  Nyctanthes     —   —       Noctis νύξ
  Prenanthes     —   —       Pronus πρηνὴς
  Polianthes     —   —       Urbanus πόλις
  Trichosanthes     —   —       Capillaris τρὶξ
c. Cerinthe     —   —       Cereus κηρὸς
  Oenanthe     —   —       Vitis οἴνη
d. Anthoxanthum     —   —       Florum ἄνθος
e. Melanthium     —   —       Niger μέλας
f. Chrysanthemum     —   —       Aureus χπυσὸς
  Eranthemum     —   —       Terrae ἔρα
  Mesembryanthemum     —   —       Medio germinis μέσος, ἑμβρύων
  Xeranthemum     —   —       Aridus ξηρὸς
8. Trichostema ( Stamen )   Capillare θρὶξ
    στήμων      
9. Adenanthera ( Anthera )   Glandulosa ἀδένος
  Dianthera ἀνθηρὰ   Duplex δὶς
10. Ceratocarpus ( Fructus )   Cornutus κὲρας
  Conocarpus καρπός   Strobilaceus κῶνος
  Elaeocarpus   —  —  —     Olivaceus ἐλαῖα
  Heliocarpus   —  —  —     Solaris ἥλιος
  Callicarpa   —  —  —     Pulcer καλὸς
11. Tetraconotheca ( Capsula )   Quadrangula τετράγωνος
    θήκη      
12. Anthospermum ( Semen )   Floris ἄνθος
  Cardiospermum σπέρμα   Cordis καρδία
  Corispermum   —  —  —     Cimicis κόρις
  Lithospermum   —  —  —     Lapideum λίθος
  Menispermum   —  —  —     Lynatum μήνη
  Osteospermum   —  —  —     Osseum οστέον
13. Diospyros ( Granum )   Jovis διὸς
  Isopyrum πυρός   Simile ἴσος
  Melampyrum   —  —  —     Nigrum μέλας
14. Chrysobalanus ( Drupa )   Aurea χρυσὸς
    βάλανος      
15. Aegilops ( Facies )   Caprae ἀιξ
  Echinops ὄψις   Echini ἐχεῖνος
  Mimusops —  —  —     Simiae μιμῶ
  Careopsis —  —  —     Cimicis κόρις
  Galeopsis —  —  —     Felis γαλῆ
  Lycopsis —  —  —     Lupi λύκος
16. Bucephalum ( Caput )   Bovis βοῦς
  Dracocephalum κεφαλὴ   Draconis δράκων
  Eriocephalus   —  —  —     Lanatum ἔριον
17. Leontodon ( Dens )   Leonis λέων
    ὀδοὺς      
18. Cynoglossum ( Lingua )   Canis κύων
  Ophioglossum γλῶσσα   Serpentis ὄφις
19. Melastoma ( Os στόμα )   Nigrum μέλας
20. Buphthalmum ( Oculus )   Bovis βοῦς
    ὀφθαλμὸς      
21. Antirrhinum ( Nasus ῥίν )   Aequalis ἀντὶ
22. Arctotis ( Auricula )   Ursi ἄρκτος
  Hedyotis οῦς, ωτὸς   Suavis ἡδὺς
  Myosotis   —  —  —     Muris μύς
23. Tragopogon ( Barba )   Hirci τράγος
    πὼγων      
  Callitriche ( Capillus )   Pulcer καλὸς
  Polytrichum θρὶξ   Multus πολὺς
24. Anthoceros ( Cornu )   Floris ἄνθος
  Tetracera κέρας   Quadruplex τετρὰς
25. Cynomorium ( Penis )   Canis κύων
26. Cynometra ( Vulva )   Caniculae κύων
    μήτρα      
27. Alopecurus ( Cauda )   Vulpis ἀλώπηξ
  Cynosurus οὐρὰ   Canis κύων
  Lagurus   —  —  —     Leporis λαγὼς
  Leonurus   —  —  —     Leonis λέων
  Myosurus   —  —  —     Muris μὺς
  Saururus   —  —  —     Lacertae σαῦρος
  Scorpiurus   —  —  —     Scorpionis σκορπίος
  Hippuris   —  —  —     Equi ἵππος
28. Calligonum ( Genu )   Pulcrum καλὸς
  Chrysogonum γόνυ   Aureum κρυσὸς
  Polygonum   —  —  —     Multiplex πολὺ
  Theligonum   —  —  —     Femineum θῆλυ
29. Polycnemum ( Crus )   Multiplex πολὺ
    κνήμη      
30. Arctopus ( Pes )   Ursi ἄρκτος
  Elephantopus ποῦς   Elephantis ἔλεφας
  Micropus —  —  —     Parvus μικρός
  Ornithopus   —  —  —     Avis ὄρνις
  Lycopus —  —  —     Lupi λύκος
  Lycopodium   —  —  —     Lupi λύκος
  Aegopodium   —  —  —     Caprae ἄιξ
  Chenopodium   —  —  —     Anseris χὴν
  Clinopodium   —  —  —     Lecti κλίνη
  Melampodium   —  —  —     Niger μέλας
  Polypodium   —  —  —     Multiplex πολὺ
31. Asplenium ( Splen )   Nullus privativ.
  Chrysosplenium σπλὴν   Aureus χρυσὸς
32. Bupleurum ( Costa πλευρὸν )   Bovis βοῦς
33. Camphorosma ( Odor )   Camphorae  
  Diosma ᾽σμὴ   Jovis διὸς

2. ANIMALIA plantarum vocabula suppeditantia.


Leontice Leo λέων.
Arctium Ursus ἂρκτος.
Cynara Canis κύων.
Cynanchum Canis κύων. strangulo     ἂγχω
Apocynum Canis κυνὸς. abs ἀπὸ
Lycoperdon Lupus λύκος. perdo πέρδω
Onopordon Asinus ὄνος. perdo πέρδω
Ononis Asinus ὄνος.
Hippophaës Equi ἵππος. splendor φάω
Hippomanes Equi ἵππος. Furor μανία
Sisyrinchium     Suis ὕς. Rostrum ῤύγχος
Hyoscyamus Suis ὕς, ὕος. Faba κύαμος
Hyoseris Suis ὕος. Lactuca σέρις
Orobus Bovem βοῦς. Excito ὄρω
Tragacantha Hirci τράγος.     Spina ἄκανθα
Hieracium Accipiter ἵεραξ.
Geranium Grus γέρανος.
Chelidonium Hirundo χελιδὼν.
Struthia Passer στρουθίον.
Dracontium Draco δράκων.
Echium Vipera ἔχις.
Chelone Testudo χελώνη.
Delphinium Delphinus δελφὶν,
Coris Cimex κόρις.
Melittis Apis μέλιττα.
Myagrum Muscas μυῖα. Capto ἀγρέυω
Astragalus Vertebra ἀστράγαλος.
Acorus Pupilla κόρη. privativ. α.
Ophrys Supercilium     ὀφρὺς.
Orchis Testiculus ὄρχις.
Phallus Penis φαλλὸς.
Cotyledon Cavitas κοτύλη.
Splachnum Viscus σπλάγχνον.
Bubon Inguen βουβὼν.
Pteris Ala πτερὸν.
Lythrum Cruor λύθρον.
 
3. INSTRUMENTA pro similitudine assumpta in nomine.
 
Gomphrena Clavis ligni γόμφρος.
Brabeium Sceptrum βραβεῖον.
Atractylis Fusum ἄτρακτος.
Lonchitis Lancea γόγχη.
Caltha Calathus κάλαθος
Cerbis Spathula κερκὶς.
Prinos Serra πρίων
Ceropegia Candelabrum κηροπεγιον
Lychnis Lucerna λυχνὸς
Phlox Flamma φλὸξ
Selinum Luna σελήνη
Cestrum Malleus κεστρα
Sideritis Ferrum σίδηρος
Stratiotes Exercitus στρατὸς
Oenothera Vini ὀίνος Οου    - θήρα
Othona Linteum. ὀθόνη
Delima Lima  
Lagoecia Leporis λαγὼς cubile οἶκος
 
4. STRUCTURA in nomine usurpata.
 
Agave Admirabilis ἀγαυὸς
Adiantum Madefacio διαίνω privativum α.
Cleome clausa κλείομαι
Clathrus cancelli κλᾶθρον
Aescynomene contraho ἰσχω pudefio αἰσχυνομαι
Mimosa Mimus mutabilis
Mimulus Mimus personatus
Silene Spumosa σιελἱζω
Ascyrum Asperatus σκίρος privativum α.
Holosteum totum ὅλος osseum ὀστέον
Asarum vinctum σείρον privativum α.
Erythrina ruber ἐρυθρὸς
Erythronium ruber ἐρυθρὸς
Aizoon Semper ὰεὶ vivum ζώον
Ageratum Senectus γήρας
Bulbocodium bulbus βολβὸς Lana κώδιον
Asphodelus subplanto σφάλλω privativum α.
Bryonia germino βρύω
Bryum germino βρύω
Acanthus Spina ἄκανθα
Dolichus longus δολιχὸς
Schinus findo σχίζω
Xylon Lignum ξύλον
Clematis viticula κλήμα
Periploca circum περὶ nexus πλοκὶ
Schoenus Funis σχοῖνος
Osyris ramosa ὄζυρις
Tomex Tomentum
Gnaphalium Tomentum γνάφαλον
Somphus Vacuus σομφὸς
Acalypha Pulcher καλὸς tactu ἀφὴ, priv. α.
Drosera ros δρόσιον
Neurada Nervus νευρὰ
Drypis lacero δρύπτω
Cnicus Scalpo κνέω
Cotyledon Cavitas κοτὺλη
Sparganium Fasciola σπάργανον
Zostera Cingulum ζωστὴρ
Platanus amplus πλατὺς
Corypha Fastigium κορυφὴ
Cyclamen Circulus κύκλος
Corymbium Corymbus κόρυμβος
Stachys Spica στάχυς
Acrostichum Summus ἄκρος ordo στίχος
Staphylaea Racemus σταφυλὴ
Andrachne virilis ἀνδρεῖος Gluma ἄχνη
Achyronia Palea ἄχυρον
Physalis Vesica φῦσα
Anthemis floreo ἀνθέω
Aster Stella ἀστὴρ
Astrantia Astrum ἄστρον obvium ἀντίος
Antholyssa Floris ἄνθος Rabies λύσσα
Anthyllis Floris ἄνθος Lanugo
Amorpha forma μορφή privativum α.
Hesperis Vespera ἑσπέρος
Anacardium sine ἀνὰ cor καρδία
Hydrangea Aquae ὕδωρ vas ἄγγος
Hypecoum resono ὑπηχέω
Ceratonia Siliqua κεράτιον
Lepidium Squama λεπὶς
Thlaspi comprimo θλαω
Tribulus Murices τρίβολοι
Triglochim Cuspis γλωχὶν Tres τρεῖς
Erigeron veris ἠρ Senex γέρων
Eriophorum Lanam ἔριον fero φέρω
Phalaris Splendens φάλος
Tordylium Tornus τορνὸς volvo ἴλλω
Elymus involvo ἐλυω
Raphanus facile ραδίως appareo φαίνω
Selinum Luna σελήνη
Chamaerops virgultum ρὼψ humile χαμαὶ
 
5. MEDICINALIS effectus pro nomine adhibitus.
 
Alcea remedium ἀλκὴ
Althaea sano ἀλθέω
Erysimum salvifico ἐρύω
Panax omne πᾶν Medicamen ἄκος
Pancratium omnis πᾶς validus κρατὺς
Heracleum Hercules ἡρακλῆς
Jatropha Medicamentum ἰατρὸν edo φάγω
Bromus Esca βρῶμα
Olax Sulcus ὦλαξ
Galium Lac γάλα
Polygala Lac γάλα multum τολὺ
Poterium Poculum ποτήριον
Draba Acris δράβη
Capsicum mordeo κάπτω
Glycine Dulcis γλυχὺς
Oxalis Acidus ὀξὺς
Picris Amarus πικρὸς
Xanthium Flavus ξάντος
Lapsana purgo λάπτω
Cathamus purgare καθαίρειν
Rheum fluo ῥείω
Corchorus purgo κπρέω, Locum χῶρος
Ischaemum. reprimo ἰσχω, Sanguinem αἵμα
Peganum. congelo πηγνόω
Aristolochia Lochia λοχεῖα optima ἀριστος
Dictamnus deducere τίκτειν.
Horminum impetu feror ὁρμαίνω.
Thymus animus θυμὸς.
Symphytum connasci συμφεῖν.
Holcus Tractio ὁλκὸς.
Parthenium Virginea παρθένιον.
Cnyza Scabies κνύζα.
Argemone Ulcus oculi ἀργέμα
Alyssum Rabies λύσσον, privativum α.
Rhexia Raptura ῥῆξις
Antidesma vinculum δεσμὸς, contra ἀντὶ
Catananche violentia ἀνὰγχη, contra κατὰ
Anisum inaequalis ανίσος.
Trachelium Collum τράχηλος.
Anchusa fucare ἀνχοῦσειν.
Phytolacca Pigmentum Planta φύτον
Anagallis rideo ἀναγελάω.
Briza dormio βρίζω.
Dipsacus sitio διψάω.
Alisma anxietas ἀλύσμα.
Butomus scindens τομὸς, Bovem βοῦς
Helleborus constringo εἰλέω, Pabulum βορὰ
Orobanche strangulo ἄγχω Orobum ὄροβος
Phellandrium Suber φελλός Hominis ἀνδριον
Trichomanes Mania μανία, capilli θρὶξ, τριχός
Hypericum imago εἰκὼν, supra ὑπὲρ
 
6. SOLUM natale in nomine receptum.
 
Ephedra Aqua ὕδωρ, supra ἐπι
Origanum Montis ὄρος, laetitia γανος
Aconitum Cautis ἀκόνη.
Crambe Siccus κράμβος.
Azalea arida ἀζαλέος.
Bunias Collis βουνὸς.
Bunium Collis βουνος.
Empetrum Saxum πέτρος. in ἐν
Gypsophila gypsi γύψος, amica φιλὴ
Ammi Arena ἄμμος.
Agrostis Ager ἄγρος.
Cichoreum Ager χωρίον, vado κίω
Diodia subviatica διόδιος,
Monotropa Solus μόνος, verto τρέπω
Lathraea Clandestina λαθραῖος.
Mondragora Stabulum μάνδρα.
Anthericum flos ἄνθος, sepium ῥηχός
Alsine Lucus άλσος.
Hydrocharis Aqua υἵδωρ, gratia χάρις
Hydrocotyle Aquae ὕδωρ, vas κοτίλη
Typha Palus τῖφος
Potamogeton Fluvius ποταμὸς, vicinus γείτων
Pistia Alveus πιστὴρ.
 
8. VARIA & Miscellanea unde muticata fuere nomina.
 
Dodecatheon Dii θεὸι, duodecim δὠδεκα
Theobroma Deorum θεῶν, cibus βρῶμα
Ambrosia mortalis βροτὸς, privativum α.
Baccharis Bacchus βάκχος.
Cypripedium Veneris κύπρις, calceus ποδίον
Jasione Dei σίος p. θεὸς, viola ἴα
Neottia pullus nidi. νεοττὸς
Cucubalus jactus βόλος, malus κακὸς
Evonymus Nomen ὄνομα, Bonum εἴυς
Hemerocallis Dies ἡμέρα, pulchra καλὸς
Heliotropium Sol ἥλιος, vertere τρέπειν
Andryala viri ἀνδρὸς erratio ἀλὴ
Androsace viri ἀνδρός Scutum σάκος
Allophylus alienigenus ἀλλοφυλος.
Aethusa Mendica ἄιθουσα.
Isoëtes Annus ἔτος, similis ἴσος
Jasminum violae ἴον odor ἱάσμη
Leucojum viola ἴον alba λευκὸν
Ipomoea convolvoli ἴψ, ἰπὸς, similitudo ὃμοιος
Microcos Coccus   parvus μικρὸς
Calla palearia galli κάλλαιον
Arachis Noxa ἀρὰ
Arum Noxa ἀρὰ, privativum α.
Ballota jacio βάλλω
Phyteuma gigno φυτέυω
Brassica ebullio βράσσω
Hemionitis Mulus ἡμίονος
Cachrys Hordeum tostum καχρὺς
Cardamine Nasturtiuim κάρδαμον
Glechoma Pulegium γλήχων
Hedysarum Unguenti ἂρον, suavitas ήδύσμα
Fraxinus Sepimentum φρᾶξις.
Hypochaeris Porcus χοῖρος, Diminutivum ὑπο
Chondrilla Grumus χονδρος.
Ornithogalum Lac γάλα, avis ὄρνιθος.
Peucedanum Picea πέρκη, humilis δάυος
Caryota Nux κάρυον.
Conium Pulvis κονία.
Erica frango ἐρείκω.
Hamamelis Malus μηλὶς, simul ἄμα